2024 senaryoları ne?
Otomotiv pazarında yılın en hızlı virajına girilirken, şirketler kampanyaların dozunu artırdı. Beklentiler Ekim’de satışların yaklaşık 100 bin adet düzeyinde çıkacağı yönde. Bu da yeni rekor demek. 2023 için beklenti de 1.2 milyon adede çıkmış durumda. Zaten 10 yıllık ortalamayı dikkate alarak, Kasım-Aralık döneminde 196 bin adetlik satış gerçekleşse, 1 milyon 150 binin üzerine çıkılıyor. Şirketler de 2023’ü bir şekilde bitirdiler, şimdi 2024’e odaklandılar. 2024’ün zorlu geçeceği konusunda herkes hemfikir. 2024 bütçelerini buna göre yapmaya çalışıyorlar. Tabii tahminler farklı, iyimser de var, temkinli de…
Satışlar filoya kaya ama kredi yok!
Toyota Türkiye CEO’su ve Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği (ODMD) Başkanı Ali Haydar Bozkurt, daha önce sohbetlerimizde 2024 yılı için dile getirdiği yüzde 30-35 daralma tahmininde ısrarcı. Bozkurt’a göre, 700-750 bin adetlik bir pazar sürpriz değil. 2024’te ithal ürünlerin daha az tüketilmesini teşvik edecek aksiyonların otomotiv pazarına düşüş olarak yansıyacağını düşünüyor. Satışların bireyselden ziyade filo tarafına kayabileceğini ancak o taraftada kredi sıkıntısının olduğunu ekliyor.
Bulduğun aracı alma dönemi bitti
Stellantis son yıllarda en iyimser tahminlerde bulunan grup. Citroen Genel Müdürü Selen Alkım, 2024’te pazarın pazarın çok daralmayacağını, stratejilerini bu şekilde kurduklarını belirtiyor. Satışların bu yıl 1.1 milyon-1.2 milyon adede doğru gittiğini söylüyor ancak bir noktanın altını çiziyor: ‘Satın alma süreci geçtiğimiz ilk 6 aya göre bir miktar daha uzadı. Bulduğun aracı satın alma dönemi bitti.’ Eylül ayı ortasında başlayan ve Ekim’de hızlanan otomobil kampanyaları zaten bunun bir göstergesiydi.
Yerli üreticiler daha iyimser
Yerli üreticiler önümüzdeki yıl için oldukça umutlu. İhracat ve üretim tarafında bir sıkıntı beklemiyorlar. Otomotiv Sanayii Derneği (OSD) Başkanı Cengiz Eroldu, pazarın 2023’te 1 milyon 150 bin adedin üzerinde gerçekleşeceğini düşünüyor. 2024 beklentisi yüzde 10’luk bir daralma olacağı yönünde.
ÖTV artışı gündeme gelir mi?
Binek otomobilde ithalatın oranının yüzde 69’a çıktığını düşünürsek, akıllara ‘acı reçete olarak ÖTV oranları mı artırılacak’ sorusu geliyor. Geçen Ağustos ayından bu yana artırılmayan ÖTV matrah limitleri ayrı bir konu. 2023’te bir güncelleme olmayacağı belli. 2024’te yeniden değerleme oranında mı yoksa daha düşük seviyede mi artırılacak merak konusu. Hiç kuşkusuz yerlinin payının artırılmasını istiyorsak, bir an önce matrah limitlerinin düzeltilmesi şart. 750 bin liralık Fiat Egea ile 3 milyon liralık BMW 3 Serisi’nin ÖTV oranlarının yüzde 80 olması tüketici adına büyük haksızlık. Daha önce yapıldığı gibi yerlileri teşvik edecek matrah düzenlemesi, hem sektör hem dış ticaret dengesi adına yararlı olacaktır. 8 yıl aradan sonra dış ticaret dengesinin eksiye dönmesi, yılı bu şekilde kapatacak olması, Ankara’nın dikkatini çekecektir. Umarım ilk akla gelen vergi olmaz, matrah güncellemesi ile denge yeniden artıya dönebilir…