Auto Ajans

Türkiye otomotiv sektörü ve tüketicilerin gözü kulağı bir süredir BYD’de. Sağlanan teşviklerle ek vergilerden muaf olması, markanın duyuracağı fiyatların önem kazanmasına neden oldu. BYD Türkiye, rötarlı da olsa Kasım ayı sonundan itibaren satışa sunacağı modelleri ve fiyatlarını açıkladı, 3 yıllık planlarını yineledi. Hedefleri büyük, binek otomobilde 3 yıl içinde ilk üç markadan biri olmak. Yani yaklaşık yılda 70 bin adet binek oto satışından bahsediyoruz. Bu yıl için ise 40 günde 6 bin araç satmayı planlıyorlar. Hal böyle olunca agresif bir strateji ortaya koyacaklar. Görünen o ki BYD, elektrikli otomobilde Türkiye’de bir numara olmayı istiyor. Duyurulan rekabetçi fiyatlar bunu gösteriyor. Hoş sosyal medyadan anlaşılan vatandaşlar gümrük vergisiz ve düşük ÖTV nedeniyle fiyatların daha düşük olmasını bekliyormuş. Eleştiri kadar yoğun talebin olduğu hissediliyor. BYD Türkiye’nin şimdiden uzun sipariş listesi hazır.

Teşvik tartışmaları sürer

Sektörün paydaşlarının eleştirdiği teşvik belgesinin detayları bu ay Resmi Gazete’de yayınlandıktan sonra ortaya çıkacak. O zaman desteklerin hangi boyutta olduğu daha net anlaşılacak. Hiç kuşkusuz sektörün eleştirileri durmayacaktır. Türkiye’de halihazırda yatırımı olan üreticiler; ‘Daha çivi bile çakılmadan bu kadar teşvik rekabete aykırı. Ek vergilerden muaf tutulmaları ve adrese teslim şarjlı hibritlere sağlanan ÖTV indirimi, ithalatı daha da tetikleyecek’ kritiğinde bulunuyor. BYD, 2 ay içinde Manisa’da temel atacak, fabrika 2026’da devreye girecek. Bu da yatırım ortaya çıkmadan en 18 ay ithalat avantajı demek.  

CEO’dan ortaklığa yeşil ışık

Her fırsatta dile getirdiğim gibi Çinliler, tüm dünyada taşları yerinden oynatıyor. Korumacı önlemlerden kaçınmak adına yatırım fırsatlarını kollayan Çinliler, Togg’un da stratejilerini etkilemiş görünüyor. Piyasada bir süredir konuşulan ‘Çinliler Togg’u satın alarak pazara giriş yapacak’ dedikodusu ile ilgili resmi açıklama Togg CEO’su Gürcan Karakaş’tan geldi. Bakü’de COP29 Zirvesi’nde Bloomberg HT’ye konuşan Karakaş, her profesyonel şirket gibi güçbirliği imkanlarına baktıklarını, her türlü imkanı araştırdıklarını kaydetti. Çalışmaların ne zaman netleşeceğine ilişkin ise “İki yıl sonra değil” sözleriyle noktayı koydu. Togg CEO’sunun satır aralarından ortaklık işinin ciddi ciddi gündemde olduğu anlaşılıyor. Birçok Çinli markanın Avrupa’da yatırım arayışında olduğunu biliyoruz. Togg da farklı şirketlerle temaslarda bulunuyordur.

Togg’un değerlemesi ne kadar?

Togg, Gemlik fabrikasının ilk fazı ve ürünlere bugüne kadar 2 milyar euro harcadı. Olası ortaklıkta şirket değerlemesi nasıl olur bilemeyiz. Sonuçta borsa şirketi değil, rakamları bilmiyoruz. Ancak Çinliler söz sahibi olmadıkları işe girmezler. Özetle patron olmayı isterler. Avrupalılar’a göre bir elektrikli otomobili yüzde 30 daha ucuza üreten Çinliler, kesenin ağzını ne kadar açar, Togg istediği değerlemeyi alabilir mi bu da başka bir soru işareti. Sonuçta maliyet avantajları en önemli kozlarından biri.

Babayiğitler artık kâr görmek istiyor

İşin bir başka ilginç noktası CEO Gürcan Karakaş’ın ortaklığa yeşil ışık yakması Togg’un yeni Yönetim Kurulu Başkanı Fuat Tosyalı’nın ‘Togg’un Çinliler’e veya farklı gruplara satılması gündemde değil’ açıklamasından sonra gelmesi. Bir bakıma Çinliler’in gündemi belirlediği bu dönemde Karakaş’ın çıkışı bir anlamda davet gibi. Her ne kadar sesli dile getirilmese de duyduğumuz taşın altına elini koyan ve önemli yatırım yapan ‘babayiğitler’ kâr edememelerinden mutsuzlar. Sonuçta her iş insanı gibi yaptıkları yatırımın karşılığını almak istiyorlar. Ortaklık bu yüzden onlar için bir formül olabilir. Gördüğünüz gibi global pazarlarda olduğu gibi Türkiye otomotiv sektörü de Çin’le yatıp Çin’le kalkıyor, direksiyon artık onların elinde. Bakalım Türkiye hangi yola doğru gidecek…