Auto Ajans

Otomotiv pazarı Ocak’tan sonra Şubat’ta da oldukça hareketli geçiyor. Özellikle engelli satışlarının rüzgarıyla seçimlere kadar yüksek temponun korunması bekleniyor. Şubat 2023’te 81 bin 148 adetle tüm zamanların rekoru kırılmıştı. Bu yıl rekor gelir mi, zor da olsa 75-80 bin adet arasında bir satış sürpriz olmayacaktır. 11 Mart’ta başlayacak Ramazan, sonrasın seçim ve Şeker Bayramı, vitesi düşürecektir. İlk üç ayda yaşanması beklenen canlılıkta, tüketicilerin ‘Seçim sonrası ÖTV artar mı?’ korkusunun da etkili olduğunu, ihtiyacı olanların alım kararını öne çektiğini düşünüyorum. Doların 31 liraya dayanması, euronun 33 lirayı geçmesi otomobile aylık zamları beraberinde getiriyor. Bu dalgalanma da tüketicilerin kararında önemli rol oynuyor.

Rekabetin dengesi bozuluyor

Pazardaki gelişmeler bir tarafa, sektör Bazı Elektrikli Araçların İthaline İlişkin Tebliği ile yatıp kalkıyor diyebiliriz. Sadece yeni düzenlemeden etkilenen markalar da değil,  herkesin gözü kulağı teknik detayların belirlenmesinde… Kafalardaki soru işaretlerinin ortadan kalkması bekleniyor. Sohbet ettiğimi Mercedez-Benz Otomotiv İcra Kurulu ve Otomobil Grubu Başkanı Şükrü Bekdikhan, Bazı Elektrikli Araçların İthaline İlişkin Tebliği’nin kendilerini etkilemese de rekabeti kısıtlamanın sektöre bir fayda getirmeyeceğini düşünüyor. Bekdikhan, belirsizliklerin ve öngörülemez gelişmelerin markaların yatırımlarını olumsuz etkilediğine değiniyor. Bekdikhan, “Eğer niyet gerçekten tüketiciyi korumak ise haklı bir girişim diyebiliriz. Burada yerleşik olması isteniyor, tüketicilerin muhatap bulması isteniyor. Ama bir sürü markanın Türkiye’ye yatırım yapmasını engelliyorsa, rekabetin dengesi bozuluyor. Bizim o markalar gelmesin, o ülkeden gelmesin diye bir düşüncemiz olamaz” diyor.

Soru listesi bakanlığa gitti

İşin ilginci düzenleme kendilerini de etkilemiş. Müşterilerin yetkili satıcılarında en fazla ‘Elektrikli araç satışı yasaklandı mı?’ sorusunu yönelttiğini, tebliğin yanlış anlaşıldığını vurguluyor. Müşterilerin ‘Siz elektrikli getiremeyecek misiniz, bundan sonra elektrikli araçlar için yasak mı var’ın en çok muhatap oldukları soru olduğunun altını çiziyor. Kafaların neden karıştığını şöyle özetliyor: “İleride ben bu ürünle başbaşa kalırsam ne yaparım, eğer sen getiremiyorsan, ‘Bu araç 1 yıl sonra artık piyasada yoksa, ikinci el değeri, ben kime satacağım, yedek parçasını nasıl bulacağım’ sorularıyla kafasında meşgul olduğu için elektrikli araçlar tebliğinin tam açıklanmamış şartları insanları acaba ne oluyor doğru itiyor. Mesela ayrıca tebliğ sadece Çin’den gelen araçları kapsadığı sanılıyor. Meksika’dan ve ABD’den gelenleri de kapsıyor.”

Düzenlemenin teknik detaylarının bir an önce belli olması gerektiğini kaydediyor. Netlik olması halinde birçok şirketin bu yatırımı yapacak güçte ve düzeyde olduğunu ekliyor. Markalar da net çizgilerin ortaya çıkması için bir soru listesi hazırlamış Ticaret Bakanlığı’na iletmiş, şimdi bu soruların cevapları bekleniyormuş.

Satışı yasak değil

Doğan Trend Otomotiv CEO’su Kağan Dağtekin de yanlış anlamalardan rahatsız. Dağtekin, tüketicilerin devletin araç satışına yasakladığını sandığını, ‘Biz elektrikli araç alırsak ne yaparız’ diye endişe ettiklerinden bahsediyor. Tebliğe uymayanların araç ithal edemeyeceğini hatırlatan Dağtekin, arada bir nüans olduğunu, insanların kafasında ‘Bu otomobilden almak acaba yasak mı, alırsam yasaklı bir iş mi yaparım’ oluştuğuna dikkat çekiyor.

Detayların hızla belirlenmesi lazım

İşte ortada tam netlik kazanmayan sorular olunca, tüketicilerin kafası karışıyor. Herkes olumsuz etkileniyor. Şimdi top Ticaret Bakanlığı ve TSE’de. Otomotiv markalarına teknik detaylarla ilgili verilecek yanıtlara göre, bazı markalar yoluna devam edecek bazıları da ‘Bu yatırıma değmez’ deyip, elektrikli araç ithal etmeyecekler. Belki de orta formül hibritlere yönelecekler. Önemli olan en kısa sürede belirsizliğin ortadan kalkması.