Filo kiralama salgının yaralarını saramadı

Araç kiralama sektörünün çatı kuruluşu Tüm Oto Kiralama Kuruluşları Derneği (TOKKDER), bağımsız araştırma şirketi NielsenIQ iş birliği ile hazırladığı, 2022 yılı sonuçlarını içeren “TOKKDER Operasyonel Kiralama Sektör Raporu”nu açıkladı. Rapora göre operasyonel araç kiralama sektörü 2022 yılında 36 milyar 900 milyon TL’lik yatırım yaparak 69 bin 150 adet aracı filosuna kattı. Sektörün aktif büyüklüğü 87 milyar 600 milyon TL’ye, toplam araç sayısı 245 bine ulaştı. Sektör 2021’de 60 bin araç satın alırken, filonun büyüklüğü 238 bin 200 adet seviyesinde gerçekleşmişti. Araç kiralama sektörü, 2021’de vites yükseltse de rakamlar pandemi öncesinin çok gerisinde kaldı. Salgın döneminde tüm alışkanlıkların değişmesi, kiralama sektörünün dengesini bozdu. Verileri hatırlatırsak, sektörün filo büyüklüğü 2017’de 366 bin araçla zirveye çıkmıştı. 2018’de 324 bin adet, 2019’da 279 bin adet, 2020’de 263 bin adet, 2021’de 238 bin adet olmuştu.
Renault liderliğini sürdürdü
TOKKDER’İN 2022 yılı rapora göre, Renault yüzde 20.7 pay ile Türkiye operasyonel araç kiralama sektörünün en çok tercih edilen markası olmayı sürdürdü. Renault’yu yüzde 15.0 ile Fiat, yüzde 10.7 ile Toyota ve yüzde 10.4 ile Volkswagen ve Ford takip etti. Bu dönemde, sektörün araç parkının yüzde 49’u kompakt sınıf araçlardan oluşurken, küçük sınıf araçlar yüzde 27.8 ve üst-orta sınıf araçlar yüzde 12.8 pay aldı. 2018 sonunda operasyonel araç kiralama sektörünün filosundaki payı yüzde 2.9 olan hafif ticari araçların payı 2022 yılı sonunda yüzde 6.7’ye yükseldi. Diğer yandan, sektörün araç parkında yer alan hibrit ve elektrikli araçların payının artmaya devam etmesi de dikkatleri çekti. Buna göre, sektörün araç parkının büyük bölümünü yüzde 55.7 ile dizel yakıtlı araçlar oluşturmayı sürdürürken, benzinli araçların payı yüzde 36.1’e, hibrit ve elektrikli araçların payı 8.2’ye çıktı. 2021’de bu oran yüzde 6.5’ti.
Sedan liderliği bırakmıyor
TOKKDER raporuna göre, operasyonel kiralama sektöründeki gövde tipine göre araç oranlarında sedan liderliğini sürdürdü. Bu kapsamda, sedan gövde tipine sahip araçlar yüzde 61.2 ile birinci sırada yer alırken, hatchback gövde tipine sahip araçlar yüzde 20 ile ikinci sırada geldi. SUV’lar yüzde 10.1 ile üçüncü sırada yer aldı. Sektörün filosundaki araçların yüzde 65.2’sini otomatik vitese sahip araçlar oluşturdu.

Tedarik yüzünden istediğimiz olmadı
2022 yılına ilişkin sonuçları değerlendiren TOKKDER Yönetim Kurulu Başkanı İnan Ekici; “Otomotiv pazarında arz talep dengesinin bozulması, 2022 yılında araç kiralama sektörünü de etkiledi. Hem kısa hem de uzun dönemli araç kiralamadaki talebe rağmen, tedarikte yaşanan aksaklıklar, araç kiralama şirketlerinin ihtiyaç duyduğu araçlara erişimini zorlaştırdı. Sektörümüz, büyüme potansiyeli olmasına rağmen, arzu edilen araç filosu büyüklüğüne ulaşamadı. Tüm bu gelişmelere karşın, 2022 yılında operasyonel araç kiralama sektörünün araç parkında yüzde 2.8’lik bir büyüme gerçekleşti. Araç bulunurluğu ve finansman olanaklarına bağlı olarak sektörümüzün 2023 yılında da büyümeye devam edeceğini tahmin ediyorum” değerlendirmesini yaptı.