Otomobile 2022 zamları kaçınılmaz
Türkiye, 2022 yılına fahiş zamlarla uyandı. Elektrikten doğalgaza, köprü geçişlerinden akaryakıta kadar birçok kaleme büyük zam geldi. Görünen o ki büyük umutlarla beklenen 2022 yılı herkes için zor geçecek. Döviz kurlarındaki görece olarak düşüşe rağmen otomobil fiyatları da zamlanacak. Hatta birçok marka fiyat listelerini güncellemeye başladı bile. Hatırlanacağı gibi Toyota Türkiye Pazarlama ve Satış CEO’su Ali Haydar Bozkurt’un ‘Kurlar yükselmese de maliyetler o kadar çok arttı ki araçlar döviz bazında zamlanacak’ uyarısından sonra bu kez Otomotiv Sanayi Derneği (OSD) Başkanı Haydar Yenigün’den ‘Zamlar geliyor’ mesajı geldi. Yenigün’ün çizdiği tablo, fiyat artışlarının habercisi. OSD Başkanı’nın verdiği bilgilere göre, 2020 yılından bu yana ana metallerde yüzde 140’ın üzerinde bir artış söz konusu. Geçen yıl ilk 9 ayda yerli sac fiyatlarında dolar bazında yüzde 29, ithal sac fiyatlarında yüzde 117, kauçukta yüzde 38, plastikte yüzde 83 oranında artış yaşanmış. Elektrik ve doğalgaza yapılan zamlardan sonra enerji maliyetlerini de eklersek, gerisini siz artık hesap edin…
Magnezyum fiyatı 7 kat arttı
Tüm bunlara ilave olarak alüminyum ve çelik üretiminin önemli bir alaşım maddesi olan magnezyumda da tedarik sıkıntısı ortaya çıktı. Global üretiminin yüzde 87’sini sağlayan Çin’in yerel elektrik tüketimini azaltma çabası nedeniyle magnezyum üretimi büyük ölçüde azaldı. Bu arz açığı, fiyatların uçmasına ve tedarik zincirinde bozulmalara yol açmış. 2021’in başında magnezyumun tonu 2 bin dolarken, son çeyrekte 10-14 bin dolara yükselmiş. Konteyner bulunurluğu, katlanan navlun fiyatları ve yeni varyantlar nedeniyle birçok ülkenin yeniden kapanması cabası… Haydar Yenigün, hammadde fiyatlarındaki artışlar ile makroekonomik verilerdeki hareketliliğin maliyetlere direkt etki etmesinden yakınıyor ve ekliyor: “Ticaretin olağan bir sonucu olarak da bu maliyet artışlarının zaman içinde kademeli olarak fiyatlara yansıması kaçınılmaz.”
Küresel toparlanma 2023’te
Çip kriziyle ilgili öngörüsü ise 2022’nin de benzer şekilde geçecek yönünde. Yeni fabrikaların açılması ile 2023’te tedarikte rahatlama olacağını öngörüyor. Mikroçip tedariği kaynaklı küresel üretim kaybının 2021’de 11.3 milyon adet olması bekleniyor. Haydar Yenigün, ihracat tarafında en büyük pazar olan Avrupa’da beklenen iyileşme sürecinin 2022’de başlayacağını tahmin ediyor. Küresel toparlanma öngörüleri de 2023 yılını işaret ediyor. Hiç kuşkusuz hızla yayılan Omicron varyantı, fabrikalarda yeni duruşlara neden olacaktır, bunu da unutmamak gerekiyor.
Ankara’nın sektöre bakışı
İşte 2022’de böyle bir fotoğraf bizi bekliyor. Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati’nin otomobilde ÖTV indirim planlarının olmadığını belirterek, “Satışlarda bir düşme yok, araç kuyrukları var. Talepleri karşılayamıyorlar, ÖTV’yi niye indirelim? açıklamasını duyduktan sonra insanın aklına ister istemez ‘Aman bir ÖTV artışı olmasın’ geliyor… Ölümü görüp, sıtmaya razı olmak böyle bir şey herhalde…
