Auto Ajans

Türkiye otomotiv sektöründe 2024 yılı hedefleri şaştı. Üretim ve ihracat performansı, beklentilerin altında kaldı. Özellikle Türkiye’nin en büyük ticaret ortağı Avrupa Birliği (AB) ülkelerinde yaşanan küçülmeler, ihracatın frene basmasına neden olurken, üretimdeki düşüş iç piyasadaki yerlilik oranının azalmasından kaynaklandı.

Otomotiv Sanayii Derneği (OSD), 2024 yılına ait toplam üretim ve ihracat adetleri ile pazar verilerini açıkladı. Buna göre, toplam otomotiv üretimi % 7 azalarak 1 milyon 365 bin 296 adede geriledi. Otomobil üretimi ise % 5 düşüşle 904 bin 513 adet olarak gerçekleşti. 2024’te ticari araç grubunda üretim % 11, ağır ticari araçta % 25, hafif ticari % 9 geriledi. Bu dönemde, otomotiv sanayisinin kapasite kullanım oranı % 74’ten % 70’e geriledi. Kapasite kullanım oranı hafif araçlarda (otomobil + hafif ticari araç) % 71, kamyonda % 71, otobüs-midibüs grubunda % 52 ve traktörde % 61 seviyesinde gerçekleşti.

İhracat 37 milyar doları geçti

Otomotiv ihracatı 2024’te % 0.5 azalarak 1 milyon 13 bin 34 adede geriledi. Yaklaşık 5 bin araç daha az ihraç edildi.  Otomobil ihracatı bir önceki yıla göre % 1 gerilerken, ticari araç % 1’lik büyüme yakalandı. artış gösterdi. Traktör ihracatı ise 2023’e oranla % 23 azalışla 12 bin 988 adede indi. Türkiye İhracatçılar Meclisi verilerine göre, otomotiv 2024 yılını % 17 ile sektörel ihracat sıralamasında ilk sırada tamamladı. Toplam otomotiv sanayi ihracatı % 6 artarak 37.2 milyar dolara ulaştı.

İstihdamda % 2’lik düşüş

İş gücü maliyetlerinin artması ve Türkiye’nin üretimde rekabet avantajını kaybetmesi nedeniyle istihdamda düşüş yaşandı. OSD verilerine göre, otomotiv ana sanayinde çalışanlarını sayısı % 2 azalışla 60 bin 919’dan 59 bin 474’e geriledi. Sadece ana sanayiinde 1.145 çalışan işini kaybetti. Kadın çalışanların oranı ise yüzde 14’ten yüzde 16’ya ulaştı.

2024 yılı tahminleri nasıldı?

13 OSD üyesi yıl başında üretimin 1 milyon 510 bin ile 1 milyon 560 bin adet arasında gerçekleşmesini bekliyordu. Temponun düşmesiyle birlikte iki kere revizyon yapılmış ve en son Ekim ayında 1 milyon 330 bin adet-1 milyon 480 bin adede çekilmişti. İhracatın da 1 milyon 70 bin ile 1 milyon 120 bin adet olması öngörülüyordu. Yine Ekim’de yapılan güncelleme ile ihracat tahmini 1 milyon-1.1 milyon adede indirilmişti. OSD, 2025 yılı üretim ve ihracat öngörülerini de açıkladı. Buna göre üretimin 1 milyon 310 bin adet ile 1 milyon 450 bin adet arasında çıkması, ihracatın 1 milyon 60 bin-1 milyon 110 bin adet gerçekleşmesi bekleniyor.

Rekor yıla göre 330 bin adetlik fark

Türkiye otomotiv sektörü üretim ve ihracatta tüm zamanların rekorunu 2017’de kırmıştı. Üretim 1 milyon 695 bin adet, ihracat 1 milyon 332 bin adet seviyesine ulaşmıştı. Özetle sektörün üretimi rekor yılın 330 bin adet, ihracat da 319 bin adet gerisinde kalmış durumda.