Otomotivin büyük sınavı
Otomotiv pazarı çip krizi nedeniyle beklentilerin altında kalsa da talebin yavaşladığı da malum. Önünü görmek isteyen tüketicilerin bir kısmı, frene basmış durumda. Ekonomik belirsizlikler, döviz kurunun gidişatı, yüksek gıda enflasyonu, her ürüne her gün gelen zamlar… Liste böyle uzayıp gidiyor. Son 2-3 aydır yüksek talebin konuşulmasında yetkili satıcıda otomobil bulamayan müşterilerin 10 showroom gezmesi etkiliydi. Resme bir de bu taraftan bakmak lazım. Yılın son 2 ayında araç bulabilen markaların öne çıkacağını biliyoruz. Ekim’de bazı markalar sinyalleri verdi. Birkaç markanın an merkezden araç almayı başardığı görülürken, bazıları tedarik sıkıntısı yaşamaya devam etti. Kasım ve Aralık döneminde yine eldeki tüm araçlar satılacaktır. Ne kadar araç tedarik edilebileceği konusu belirsiz tabii. Şirketler yıl sonunda vites yükseltmek istiyor ama planlamalar ne kadar tutar, bekleyip göreceğiz.
Satış az, rekabet çok
Markalar arasındaki rekabete bakınca, Fiat toplam satışlarda liderliği garantiledi. Renault, VW, Ford, Toyota onu takip ediyor. İlk 5 bu şekilde şekillenecek. Altıncılık için bu yıl yeni modelleriyle hamle yapan ve çip krizinden fazla etkilenmeyen Hyundai, Dacia ve Peugeot çekişiyor. Aralarında çok az miktarda fark bulunuyor. Binek otomobil sıralamasında ise Fiat Renault ile arasında yaklaşık 6 bin araçlık fark var. Son iki ay kim daha fazla ürün tedarik ederse, ipi göğüsleyecek. Renault Mais Genel Müdürü Berk Çağdaş’ın ‘Yıl sonunda kim lider olacak ben de merak ediyorum’ sözünü hatırlayınca, sürpriz olur mu göreceğiz… VW, Toyota ile Hyundai’nin de ilk beşte bulunması kesin. Honda, Dacia, Citroen, Peugeot, Skoda binek otomobilde ilk 10’a girecek markalar. Lükste de Mercedes-Benz, BMW ve Audi arasında büyük çekişme görülüyor. Mercedes-Benz, yaklaşık 1.650 araç farkla önde yer alıyor. Şimdi yeni C-Serisi de satışa çıkıyor. Ancak BMW’nin genelde son iki ay yüksek satışa ulaştığını unutmamak lazım.
Sektör her soruna karşı antremanlı
Çip probleminin Covid-19 salgınının önüne geçeceğini kimse tahmin edememişti. Yarı iletken üreticileri, markalar sorunun çözümü için 2023 yılını işaret ediyor ama hala kafalarda soru işaretleri var. Son olarak Apple’ın bazı çipleri iPad yerine iPhone 13’e kaydırdığını görünce, işin gerçekten farklı boyutlara gittiğini anlayabiliyoruz. Sıkıntı tüm sektörlerde iyice hissedilmeye başlandı. Herkesin umudu yeni yatırımların bir an evvel devreye girmesi. Yöneticiler de zaten problemin bitiş tarihiyle ilgili net tarih vermekten kaçınıyor. Araştırma ve analiz şirketleri bile çip konusunda fena çuvalladılar. Çip krizinin faturasını yıl başında 60 milyar dolar olarak açıklayan danışmanlık şirketi AlixPartners, bu rakamı geçtiğimiz günlerde 210 milyar dolara çıkarmıştı. Şimdi 250 milyar dolar satış geliri kaybından bahsediliyor. Küresel otomotiv sektörü son iki yıldır öyle bir sınav veriyor ki, sorunlar karşısında o kadar antremanlı ki, elektrikli dönüşüme öngörülerden daha hızlı adapte olması sürpriz olmayacak gibi…
