Pazar beklentileri değişti mi?
Türkiye otomotiv pazarı Nisan’da bir miktar vites düşürdü ancak yine rekor gelirse sürpriz olmayacak. Beklentiler Nisan’da satışların 100 bin adet düzeyinde çıkması yönünde. 97 bin 679 adetlik satışın üzerinde gelecek rakamla tüm zamanların en yüksek Nisan ayı olacak. Yaklaşık 117 bin adetle rekor kıran Mart ayına göre, satışların düşmesinin nedeni öne çekilen alımlar. 19 Mart sürecinden sonra döviz kurunda yaşanan dalgalanmayı gören tüketiciler otomobile yapılacak zamlardan önce elini çabut tutmak istedi. Showroomlar Mart ayının son 10 günü oldukça hareketli geçti. Böylece satışlar beklentilerin üzerine çıktı. Mart’ta toplam pazar beklentisi 105 bin adetler seviyesindeydi. İşte Nisan’da temponun bir miktar azalması, bundan kaynaklandı.
1 milyon adede dengelendi mi?
Yılın ilk çeyreğini gören otomotiv sektörü temsilcileri 2025 yılı beklentilerini yenilemeye başladı. Sohbet ettiğim Toyota Türkiye Pazarlama ve Satış CEO’su Ali Haydar Bozkurt, ilk çeyreğe baktıklarında yeni tahminlerinin 1.1 milyon adet olduğunu söylüyor. Türkiye’de anormal bir gelişme olmadığını taktirde pazarın 1 milyon adedin altına inmeyeceğini ekliyor. Düşünsenize kredi limitlerine, faizlerin yüksek kalmasına, matrahların 2.5 yıldır güncellenmemesine rağmen 1.1 milyon adetlik öngörüsünden bahsediyoruz. Açıkçası benim tahminim pazarın 1.2 milyon adetlere gideceği yönünde. ÖTV muafiyetli araç satışlarına yapılan düzenlemeden sonra buradan bir kayıp yaşanacak ama Türkiye’nin dinamikleri ve mobilite ihtiyacı, umut veriyor. Özellikle bu yıl elektrikli ve şarj edilebilir hibrit satışlarının yüksek tempoda etkili olmasını bekliyorum. Bu tabloyu gören Ankara da ülkenin potansiyelinin farkında. Cari açığı frenleme adına matrah limitlerini artırmıyor. Limitler güncellense satışların 1.5 milyon adede doğru gitmesi kimseyi şaşırtmaz herhalde.
ÖTV matrahları güncellenir mi?
Maalesef otomotiv sektörü de tüketiciler de 1.6 litre motor hacimli otomobillerde yüzde 80’lik vergiye alıştı. Çatı kuruluşlar da talepte bulunuyor fakat matrah değişikliğiyle ilgili pek umutları yok. ODMD Başkanı da olan Ali Haydar Bozkurt, rekor satışlar ortaya çıkınca matraha dokunulmadığını savunuyor. OSD Başkanı Cengiz Eroldu ise yerlilik payının artırılması için 2022’den bu yana değişmeyen ÖTV matrahlarının günün gerçeklerine uygun bir şekilde güncellenmesi gerektiğine dikkat çekiyor. 2025 yılını bu matrah ve kredi limitleri ile bitireceğiz gibi görünüyor. Sadece Togg’u yüzde 10’luk ÖTV diliminde tutabilmek adına elektrikli araçlarda matrah güncellenmesi olabilir. Oysa ki düşük vergi oranından sadece Togg yararlanmıyor. Tesla bile Berlin fabrikasında Türkiye’ye özel Model Y üretebiliyor. İşin özü otomotiv sektörünün Avrupa ve dünyaya entegre olması için bu tuhaf vergi sistemini silbaştan yenilemek gerekiyor. Matraha dayalı ÖTV sistemi 2016’da ‘Dünyada örneği yok’ diye duyurulmuştu. Gerçekten de bir örneği yok!
