SAIC’in Türkiye’ye yatırım kararı hızlanır mı?
Türkiye’de otomotiv sektöründe çalışıyorsanız, paydaşlarından biriyseniz veya benim gibi gazeteciyseniz Resmi Gazete’ye bakmadan yatamazsınız. Gece yarısı ansızın bir tebliğ ile otomotiv dünyasında dengeler değişebilir. Esasında bu otomotiv sektörü için yeni de değil sürpriz de değil. Biz buna yıllar önce çoktan alıştık. Elektrikli araçlardan sonra Gümrük Birliği ve Serbest Ticaret Anlaşması (STA) dışındaki ülkelerden ithal edilen şarj edilebilir araçlar için de 7 bölgede 20 servis açma şartı getirildi. Ankara’nın bu düzenleme ile ilgili mesajı net: “Ey Çinli markalar Türkiye’de satış yapmak istiyorsanız, fabrika yatırımı yapmalısınız.” Zamanlama da oldukça manidar. Doğan Trend Otomotiv, MG’nin yüzde 30’luk ÖTV dilimine giren HS PHEV modelinin ön satışına başladıktan 5 gün sonra yeni tebliğ Resmi Gazete’de yayımlandı. Düşünsenize Doğan Trend Otomotiv, ana merkeze siparişleri vermiş, gemi yola çıkmış bir anda her şey sil baştan değişiyor. Düzenleme 1 ay sonra yürürlüğe girecek, yani 20 Ekim tarihinde. O tarihe kadar sattınız sattınız, yoksa şartları yerine getirmediğiniz veya yatırım yapmadığınız sürece eliniz kolunuz bağlı kalacak. Tam da yapılmak istenen de bu.
Doğan Trend tebliği bekliyormuş
Yeni düzenlemeyi esasında Doğan Trend Otomotiv Genel Müdürü Kağan Dağtekin bekliyormuş. Sadece zamanlamasını kestiremiyorlarmış. Doğan Trend Otomotiv, uzun süredir SAIC’i Türkiye’de yatırıma ikna etmek için uğraşıyor. Şirket, SAIC ile Niyet Mektubu aşamasına gelmişti. Son gelişmeler yatırım kararlarını hızlandırır mı yoksa iştahlarını mı kapatır, bekleyip göreceğiz. SAIC, Türkiye’ye yatırım sayesinde bir taşla iki kuş vuracak. Öncelikle AB’nin getirdiği yüzde 36.3’lük ek vergiden kurtulmuş olacak. Türkiye’de yatırım yaparak Çin malı araçlara getirilen tüm ek vergilerden muaf olacak. Tıpkı Manisa’da 1 milyar dolar yatırımla fabrika kurmaya hazırlanan BYD örneğinde olduğu gibi. Şu an sadece BYD, şarjlı hibritlere gelen ÖTV desteğinden yararlanabilecek. Bunun yanı sıra 7 bölgede 20 servis şartı uygulanmayacak, yüzde 40 ek vergi ödemeyecek. BYD Türkiye, bu fırsatlardan yararlanmak ve yeni elektrikli modeller getirmek için düzenlemenin yayımlanmasını bekliyor. Marka henüz şarjlı hibrit SEAL U DM-i’ın fiyatı bile açıklayamadı. Ekim ayının ortasında toplantıyla hem yeni elektrikli modellerini hem de şarjlı hibrit SUV’un fiyatını açıklayacak.
Efsane yönetici yeni Çinli marka peşinde
Yeni tebliğ DFSK, pazara yeni giren Lynk&Co gibi markaları da etkiliyor. Ayrıca Türkiye pazarına PHEV ürünleriyle girmek isteyen şirketlerin elini kolunu bağlayacak. En son IAA Ticari Araç Fuarı’nda karşılaştığım Volkswagen’in efsane Genel Müdürü Vedat Uygun, Hannover’de mark avına çıkmış. Hatırlanacağı gibi Uygun, son olarak Çinli marka Hozon Neta’nın distribütörü GRS Automobility’nin Genel Müdürlüğü görevini üstlenmişti. Ancak şirket ‘Bazı Elektrikli Araçların İthaline İlişkin Tebliği’ nedeniyle Türkiye operasyonlarına ara vermek zorunda kalmıştı. Sohbet ettiğim Vedat Uygun, tebliğden etkilenmeyen Çinli elektrikli hafif ticari araç markası getirmek için çalışıyordu. Elektrikli ve şarjlı hibrit ürünleri olan markalar hedefindeydi. Amacı piyasada satılanlardan daha ulaşılabilir bir marka ile piyasada tutunmaktı. Ancak son düzenlemeye elektrikli ve şarjlı hibrit hafif ticari araçların dahil edilmesiyle tüm planları suya düştü. Görüldüğü gibi Türkiye’de otomotiv sektöründe iş yapmak çok yıpratıcı. Kararlar bir anda alındığı için ofsayda düşmemek imkansız. Distribütörlük bir tarafa önlerini görmedikleri sürece yabancı yatırımcıların gelmesi de iyice zorlaşıyor. Biz ise sopa gösterip, yatırıma ikna etmeye çalışıyoruz…
