Trump vergileri Türkiye’yi nasıl etkileyecek?

Otomotiv Sanayi Derneği (OSD) Başkanı Cengiz Eroldu, ABD Başkanı Donald Trump’ın ithal araçlara getirdiği % 25’lik tarifenin Türkiye için hem fırsatlar hem riskler yarattığını söyledi. Eroldu, % 25’lik ek gümrük vergisinin otomobiller ve 5 ton altı yük taşıma araçlara uygulanacağını belirterek, “Neler girmiyor? Traktörler girmiyor, 10 kişiden fazla yolcu taşıyan ticari araçlar yani minibüsler, midibüsler, otobüsler ve 5 ton üzerindeki yük taşıma amaçlı ticari araçlar girmiyor. Komponentler de giriyor % 25’e. Tamamı olmasa da büyük kısmı % 25, bazı komponentler de Türkiye için % 10 mertebesinde ABD’de gümrük vergisine tabi olacak. Bitmiş araç olarak bizim Amerika ile işimiz çok az. ABD bize çok uzak pazar. Parça ihracatımız var fakat diğer taraftan traktör, minibüs, midibüs ve otobüs gibi ki otobüs biraz zor bir şey Amerika pazarı için ama diğer pazarlarda göreceli bir rekabet avantajı ortaya çıkabilir” diye konuştu. Türkiye otomotiv sektörünün ABD’ye 1.4 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirdiğini söyleyen OSD Başkanı, bu rakamın 1 milyar dolarının tedarik sanayinden, 178 milyon dolarının traktörden ve 166 milyon doların otobüs-minibüsten geldiğini kaydetti.
Kapasite fazlası başka ülkelere yönelecek
Cengiz Eroldu, Trump vergilerinin olası etkilerini şöyle anlattı:
“Hem traktör hem de otobüs minibüs göreceli olarak az etkilendiği için bir miktar daha faaliyetlerimizi burada artırabiliriz diye görüyoruz. ABD, otomotiv ihracatımızın % 4’ünü oluşturuyor. Bizim görüşümüz buradan bir miktar artı çıkabilir ama çok çok öyle büyük bir saha olmadığını düşünüyoruz. Şansımız belki de ABD’nin uzak bir pazar olması. Yani çok yakınımızda olmadığı için etkisi de göreceli olarak diğer ülkelere göre daha az olacak. Şimdi bunun etkileri var her tarafa. Bir tanesi yani bu kararlarla ABD kapalı bir ekonomiye dönüşüyor. Yani kapalı bir ekonomi kısa vadede iyi olabilir ama orta uzun vadede iyi bir şey değil aslında. Kapalı ekonomilerde sanayiler gelişmezler çünkü rekabet olmayacağı için ve az rekabet olacağından dolayı ülkenin ihracat yetenekleri azalır. Yalnızca iç piyasaya yönelik ve iç piyasada fiyatların arttığı, rekabetin azalmasından dolayı enflasyonun ve ABD’de fiyatların arttığı bir döneme gidiyoruz. Yani orta uzun vadede bu ABD için çok iyi bir şey olacağını düşünmüyorum ben. Çünkü rekabet olmadan hiç kimse gelişmez ki zaten şeye de bakarsak hani otomotiv sanayinin ellili altmışlı yıllarına, yani Avrupa bir ara ABD’nin çok ilerisine geçti. Şu anda bile bana göre Avrupa’da üretilen araçlar Amerika’dakilere göre daha kaliteli. Şimdi böyle olması bütün dünyada bir korumacılığı daha da hızlandıracak. Otomotiv sanayi kapasitemizi artırıyoruz, daha fazla pay almaya çalışıyoruz. Ama dünya çapında korumacılığın artması bizim gibi büyümek isteyen ülkeler için riskler yaratacak. Bir yerde globalleşmeden artık yerelliğe geçiyoruz. Şimdi kapasiteler yer değiştirince bu sefer belli ülkelerde kapasite fazlalıkları ortaya çıkacak. Şimdi Çin, ABD’ye satamadığı için başka ülkelere yönelecek. Başka ülkelerde başka sorunlara yol açacak bu sefer. Bunların da getirdiği bir sürü tehdit çıkacak. Bir yandan her işte olduğu gibi fırsat da olabilir ama burada yani özellikle kapasite açısından tehditler olacaktır.”
Enflasyonu tetikleyecek
Eroldu, enflasyonun sadece ABD’de değil küresel anlamda artacağına dikkat çekerek, bunun bedelini herkesin ödeyeceğini ifade etti. Cengiz Eroldu, “ABD’de herkes şimdi iPhone almaya çalışıyor. Enflasyon artış beklentisi var. Zor bir döneme giriyoruz. Etkilerin gerçekten ne olacağını anlamak zor ama tabi otomotiv sanayi için dediğim gibi çok çok yani majör bir doğrudan etki beklemiyoruz. Atıl kapasite yoluyla ve korumacılığın artması yoluyla birtakım en direkt etkileri olacak” dedi.