20 bin çalışan için karantina riski
Taşıt Araçları ve Tedarik Sanayicileri Derneği (TAYSAD), Türkiye’de son dönemde artan koronavirüs vakalarının üretime nasıl yansıdığına ilişkin kapsamlı bir anket çalışması gerçekleştirdi. 170 şirket ile yapılan Covid-19 VII. Etki Araştırması Sonuçları’na göre, şirketlerde Mart-Kasım başı arasında 7 aylık dönemde Covid-19 testi pozitif çıkanların toplam çalışanlara oranının yüzde 5.4 olduğu görüldü. Araştırmanın yapıldığı 5 Kasım tarihinde şirketlerde Covid-19 hastası olan çalışanların, toplam çalışanlara oranı yüzde 1.8 oldu. 5 Kasım’da şirketlerde temaslı kapsamında işe gelmeyenlerin, toplam çalışanlara oranı yüzde 3.5 olarak gerçekleşti. Şirketler yüzde 5.3 olan pozitif ve temaslı oranının, önümüzdeki birkaç ay içinde toplam çalışanlara oranının yüzde 9.7’ye çıkacağını düşünüyor. Ankete göre, iş gücü kayıplarına karşı alınan önlemler arasında yüzde 72 ile fazla mesai ilk sırada yer alıyor. Geçtiğimiz yıllara göre ürettiğimiz ürün sayısı değişmezken sürekliliği korumak için ilave istihdamlar gerçekleştirildi. Ankete katılan firmaların yüzde 47’si Covid-19 nedeniyle ilave istihdam yaptığını belirtti. İlave istihdam yapan şirketlerde, işe yeni alınanların, toplam çalışanlara oranının yüzde 5 olduğu görüldü.
Anket ile ilgili sonuçları değerlendiren TAYSAD Başkanı Alper Kanca, “Çıkan sonuçlar hepimizin ‘Çember daralıyor’ dediği olgunun şirketlere de geldiğinin bir işareti. Şirketlerde artık ciddi miktarda hastalığı hissediyoruz. Sektör önümüzdeki birkaç ay içerisinde pozitif vaka sayısının yüzde 9.7’ye yükselmesini bekliyor. Yani hastalığın seyrinin şirketlerde iki katına çıkacağı öngörülüyor” diye konuştu. Bu da yaklaşık 200 bin çalışanın yer aldığı sektörde 20 bin kişi anlamına geliyor. Anketin bir diğer dikkat çeken konusunun Covid-19’a yakalanma yerlerinin olduğunun altını çizen Kanca, şöyle devam etti: “Buna göre, Covid-19 teşhisi konulan çalışanların yüzde 80’inin hastalığa şirket dışında yakalandığı ortaya çıktı. Burada şirket dışında kastettiğimiz; evde, restoranlarda, sokakta, aile ziyaretlerinde yani sosyal hayatta. Aslında bunu şu şekilde yorumluyorum. Otomotiv sektöründe iş yerleri aslında evden ve sosyal hayattan daha güvenli. Toplu taşımayla işe gelen sayısı yok denilecek kadar az. Şirketlerin içerisi kontrollü. Çalışma alanları özel camlarla ayrılıyor. Sigara içme alanlarında bile bu ayrımlar var. Bu sonuçlardan görüyoruz ki, hastalık aslında iş yerinden veya çalışmaktan dolayı artmıyor. Hastalık büyük çoğunlukla sosyal hayattan dolayı artıyor.”
Önümüzdeki 3 ay için iyimserler
Üretimle ilgili beklentilere de değinen Alper Kanca, “Önümüzdeki 3 ay içerisinde üretimin aynı seviyede kalacağını ifade eden katılımcıların oranı yüzde 45. Katılımcıların yüzde 32’si üretimin önümüzdeki üç ayda artmasını bekliyor. Yüzde 23 oranında da işlerin biraz daha azalacağı kanaatinde olanlar var. Genel yaklaşım, vakaların artacak olmasına rağmen üretimde bir aksama yaşanmaması” dedi.
