Winter is coming!

Küresel otomotiv sektörünün sıkıntıları bitecek gibi görünmüyor. Her ne kadar ülkemizde bir kesim sadece ÖTV’ye, ikinci eldeki fiyatlara odaklansa da sektör için kış zorlu geçecek gibi görünüyor. ÖTV, matrah, ikinci elde fiyatlar, zamlar sadece buzdağının görünen kısmı. 6+6 yönetmeliğinin ikinci elde şişen fiyatları ve suistimalleri engellemeyeceğini herkes biliyor. Satışlar azalabilir ama fiyatlar gerilemez. ÖTV’ye gelince CHP Lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun ortaya attığı vaatten sonra vatandaş ister istemez bir ‘bekle-göre’ geçti. Temmuz ayı satış rakamlarından bu anlaşıldı. Ancak sektörün en önemli çatı kuruluşlarından Otomotiv Sanayi Derneği’nin (OSD) Başkanı Cengiz Eroldu bile vergi indirimi için doğru bir konjonktürün olmadığını zaten araç tedariğinde sıkıntı yaşandığına dikkat çekiyor. Durup dururken yaratılan ‘vergi algısı’ herkese zarar veriyor.
Otomotivde krizin yeni adı: Enerji
Gelelim otomotivi nelerin beklediğine… Rusya-Ukrayna savaşının ne kadar süreceği belirsiz, kışla birlikte enerji krizi büyüyecek. Avrupa, Rusya gazına bağımlılığını azaltmak adına tasarruf tedbirlerinden alternatif enerjilere kadar birçok formül üzerinde duruyor. Nükleer ve kömürle çalışan santraller yeniden açılıyor, bazıları devletleştiriliyor, nakit yardımlar yapılıyor. Birçok otomotiv üreticisi önlemlerini almaya çalışıyor. Savaş olmadan geçen kışın ne kadar zor geçtiğini hesaba katarsak, bu yıl neler olacağını, AB’nin Rusya’nın enerjisi olmadan ne kadar dayanabileceği meçhul. Salgın, çip, hammadde, lojistik, savaş derken enerji ile birlikte işler çığrından çıkabilir. Bu arada Çin-Tayvan geriliminin nasıl sonuçlanacağı, ABD’nin nasıl tepki vereceği gibi daha birçok uluslararası sorun dünyayı bekliyor.
Tedarik sıkıntısı sarkacak mı?
Oksijen için yaptığım röportajda Volkswagen Binek Araç Genel Müdürü Gino Bottaro, önemli tespitlerde bulundu: “Alüminyum, çip, kauçuk, lojistik, Rusya-Ukrayna savaşı çok etkiliyor. Çip krizinin altında esasında çok ciddi bir hammadde ve kauçuk problemi var. Çip çok popüler olduğu hep o konuşuluyor. Alttaki problemler daha büyük. Lastik fiyatlarının farkında mısınız? Fabrikaya ‘Neden 2-3 yıllık planlama yapamıyorsunuz’ diye soruyoruz, ‘Biz otomobil lastiği ile ilgili ayı göremiyoruz’ diyorlar. Esas ciddi bir enerji krizi var.” Bottaro, otomotiv sektörünün eskiden 3 yıllık hedefler belirlediğini şimdi ay sonunu göremediklerini söylüyor. Bottaro, tedarik sıkıntısının 2023’te süreceği uyarını yapıyor.
Şehir efsanesi mi?
AB’nin resesyona girmesinin Türkiye otomotiv pazarına olumlu yansıyacağı, orada satılamayan araçların bize gelebileceği de son dönemde yüksek sesle konuşuluyor. Gino Bottaro’ya göre, olumlu etkisinin görülmesi zor. Çünkü üretilen araçların regülasyonları, paketleri, motor kırımları birbirinden çok farklı. ‘Almanya veya Polonya’da satılmayan aracı Türk tüketicilere sunamazsınız. Daha ben Rusya ve Ukrayna’ya gitmeyip bize gelen araç görmedim” diyor. Zamanında bazı markalar Avrupa’da satılmayan otomobilleri yüklü şekilde ithal etmişti. Tabii donanımlar ve fiyatlar Türkiye’ye uygun çıkmamıştı. Tatil mevsiminin bitmesiyle piyasa, iş hayatı ve otomotiv sektörü hareketlenecektir. Bizi zorlu bir kışın beklediğini söylemek için kahin olmaya gerek yoktur herhalde.