Auto Ajans

Avrupa’da yatırım fırsatlarını kovalayan Çinli markalar, yine Türkiye’yi pas geçti. BYD fabrika için Macaristan’ı seçerken, Chery İspanya’da karar aldı. MG markası için tesis kurmak isteyen SAIC’in hangi ülkede karar kılacağın merak konusu. İtalyan Çinli markalara adeta kucak açmış durumda. Peki Türkiye neden bu yatırımları çekemiyor?

Otomotiv Sanayi Derneği (OSD) Başkanı Cengiz Eroldu’ya göre yatırımcılara verilebilecek en büyük teşvik pazarın büyütülmesi. Eroldu, pazarın 2 milyon adede çıkmasının yatırımcılar için cazip olacağını söyledi. BYD ile Chery’nin yeni yatırım kararlarını hatırlatan Eroldu, Çinliler’in Türkiye’ye ithalat değil, yatırım yapmaları gerektiğini belirterek, “Buradaki bence ana konulardan bir tanesi pazara yakınlık diye düşünüyorum ben. Yani bunun başka izahı olmaz. Çünkü Avrupa Birliği’ne girmek açısından Türkiye’de yatırım yapmakla İspanya’da yatırım yapmak arasında bir fark yok. Yani sonuçta biz de Gümrük Birliği’ndeyiz, İspanya’da Gümrük Birliği’nde. Fas’a gitse diyeceğim ki Fas’ta kral var, kral nakit para veriyor yatırımcılara işte nakit teşvikler var, ondan etkileniyor ama İspanya ve Macaristan gibi ülkelerde böyle nakit teşvikler de yok. Dolayısıyla teşvikler anlamında İspanya Türkiye’den daha fazla teşvik ediyor diye de bir şey yok. Hani o açıdan da Türkiye’de teşvik olmadığı için gelmiyorlar veya teşvikler seviyesi yeterli değil diye de bir konu yok. Yani burada bence tek şey şu anda pazara yakınlıktan dolayı bunu yapıyorlar çünkü” açıklamasını yaptı.  

Pazar büyükse gerçek teşvik o

Türkiye’de büyük bir potansiyel olduğunu kaydeden Eroldu, “Yüzde 80 ÖTV’nin olduğu bir yerde 1 milyonluk bir pazar var. Şimdi göreceli olarak bu vergiler aşağı indirilse bence ben hep şeyi söylüyorum yani en büyük teşvik aslında pazarın kendisi. Yatırım teşviklerinden çok. Pazar büyük olup ürününüz de doğruysa sizin için gerçek teşvik orada” dedi.

Neden 20 yıldır yatırım gelmiyor?

OSD Başkanı şöyle devam etti: “Niye mesela yatırımcılar Rusya’ya gittiler 10 sene önce. Çünkü 3 milyona gidebilecek bir pazar potansiyeli vardı. Tamam şimdi hepsi çok büyük zararlar yazdılar, kapattılar geri geldiler ama bakalım hepsi gitti. Niye gittiler, yani orada teşvik mi vardı? Ama 3 milyonluk bir pazar var ve bu 3 milyonluk pazar herkesin iştahını açar, otomotiv ölçek işi. Ölçek yakaladığınız zaman büyük para kazanma potansiyeliniz var, sonuçta herkes onun peşinden koşuyor. Teşvikler yatırımcıyı cesaretlendirir ama ürününüz doğru değilse istediğiniz kadar teşvik alın. Para kazanamazsanız teşvikin bir faydayı yok ki. Nakit teşvik alsan yatırıma devlet de katılıyor veya vergi teşviki alırsan ve kâr edersen oradan vergi ödemiyorsun. Ama ürün doğru değilse, pazar doğru değilse ne olacak? Türkiye pazarında bence bu potansiyel var. Bizim aslında o potansiyeli büyütmeyi göze almamız lazım. Neden Türkiye’ye 20 küsur seneden beri yeni yatırım gelmiyor? Teşviklerimiz var ama Türkiye pazarın 1 milyon değil 2 milyon olsa iş değişir o zaman. Yani bence asıl konu orada.”