Yerli BYD ile hedef Türkiye’de ilk üç
Türkiye otomotiv sektörü 1997’den sonra ilk kez yabancı yatırım çekmeyi başardı. Müjdeli yatırım anlaşmasının imzaları Pazartesi günü Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın himayesinde, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır ve BYD Yönetim Kurulu Başkanı Wang Chuanfu tarafından atıldı. Çinli BYD, Macaristan’dan sonra Avrupa’da ikinci üretim üssü olarak Türkiye’yi seçti. Sanayi Bakanlığı ile yatırım anlaşması imzalayan BYD’nin 2026 sonunda üretime başlaması planlanıyor. Fabrikada 5 bin kişiye kadar doğrudan istihdam sağlanması hedefleniyor. BYD, 1 milyar dolar yatırımla yıllık 150 bin araç kapasiteli elektrikli ve plug-in hibrit üretim tesisi ile Ar-Ge merkezi kuracak.
Yatırımın detayları ve BYD’nin Türkiye planları da yavaş yavaş şekillenmeye başladı. BYD’nin Türkiye distribütörü ALJ Türkiye ve Avrupa Başkanı-CEO’su Ali Haydar Bozkurt ile BYD Türkiye Genel Müdürü İsmail Ergun, basın toplantısında hedeflerini aktardı. İşte Bozkurt’un altını çizdiği önemli konu başlıkları:
Türkiye yatırım için doğru adres
Geçtiğimiz yıl BYD arasında distribütörlük anlaşmasını imzalamıştık. ALJ Türkiye olarak hangi işe imza attıysak, en başında eğer imkanı varsa ülkede o yatırımın gerçekleşmesi için çalışmalar yaptık. 1998 yılından beri Türkiye’deyiz ve farklı alanlarda yatırımlar yapmaya devam ediyoruz. ALJ’nin en büyük pazarlarından biri Türkiye ve her zaman iş ortaklarımıza ülkemizin yatırım için doğru yer olduğunu anlattık.Türkiye gerçekten coğrafyası gereği çok stratejik bir konumda. Avrupa, Afrika, Ortadoğu ve Rusya’nın ortasında bir noktadayız. Lojistik sistemimiz ve üretim kalitemiz kendini dünyaya kabul ettirmiş durumda. Hem mavi yaka hem da hem mühendislik olarak çok güzel işler ortaya koyuyoruz. Deneyimli bir tedarik sistemimiz var ve tüm bunlar bir araya geldiğinde Türkiye, yatırım için en doğru adres olarak öne çıkıyor.
Doğru lokasyonu seçtiler
Hepinizin bildiği gibi son yıllarda ‘Çinli markaların yeni teknolojiye sahip ürünlerle dünyaya açılması’ çok sık konuşulur hale gelmişti. Daha önce yaptığımız değerlendirmelerde de, ‘Çinli firmalar global pazarlara açılmak istiyorlarsa Türkiye’nin yerel avantajlarıyla en doğru lokasyon olduğunu’ ifade etmiştik. Böylesine büyük bir yatırımın yapılmasının resmi olarak gerçekleşmesi yıllar alabilecek bir süreç, ancak çok hızlı bir şekilde imzalar atıldı ve kendi alanında lider bir marka olan BYD’nin Türkiye’de yatırım yapması kesinleşti.
Yatırım başka markaları tetikleyecek
BYD’nin Türkiye’de gerçekleştirdiği yatırım, başka markaları da tetikleyecektir. Bu yatırımın örnek olarak gösterileceğini düşünüyorum. Sadece Çinli markalar değil, diğer coğrafyalardan markalar da, Türkiye’nin yatırım için doğru yer olduğunu görerek, ülkemizi yatırım konusunda radarlarında tutacağına yürekten inanıyorum.”
Elektrikli ve hibrit üretilecek
BYD Türkiye Genel Müdürü Ergun da BYD’nin marka lansmanını geçtiğimiz yılın Ekim ayında yaptıklarını hatırlatarak, “Bugün geldiğimiz noktada ise BYD’nin yatırım kararı büyük önem taşıyor. BYD’nin devasa üretim tesisi, markanın Avrupa’da büyümesi için en önemli merkezlerden biri olacak. Manisa’da tesisin inşa edileceği ilgili alanın ziyaret ettik ve başlangıçta 150 bin araç kapasitesiyle yapılacak tesisin arsası genişleme müsait olarak planlandı. Buradaki tesiste, elektrikli ve plug-in hibrit modellerinin üretimi gerçekleştirilecek” diye konuştu. İsmail Ergun, toplantıda şu noktalara dikkat çekti:
Başkan iki kere gelip incelemeler yaptı
BYD, Türkiye’de pazarına girdiği Ekim 2023’ten bu yana yatırım fırsatlarını değerlendiriyor, fizibilite çalışmaları yapıyordu. BYD’nin Dünya Başkanı Wang Chuanfu ile Avrupa Başkanı Michael Shu, bu süre zarfında iki kere Türkiye’yi ziyaret ederek incelemelerde bulundu. Türkiye’nin potansiyelini gördüler. Türkiye’yi Avrupa, Afrika, Ortadoğu ve Rusya’ya açılan bir kapı olarak gördüler. Bayilerle buluşan Chuanfu, kuvvetli şekilde yatırım isteklerini dile getirdi. BYD’nin hem elektrikli hem plug-in hibrit araçtaki yüksek teknolojisi Türkiye için büyük fırsat. Yatırım kararı alarak tüketicilerin kafalarındaki soru işaretleri ortadan kalkmış oldu.
Fabrika daha erken açılabilir
BYD yöneticileri Manisa OSB’de fabrika için ayrılan araziyi ziyaret edip, incelemelerde bulundular. Anlaşmaya göre fabrikanın ilk fazı 2026 sonunda devreye girecek. Tesiste üretilecek modeller netleşmedi. Ancak BYD, bu süreyi daha kısaltmayı hedefliyor. Arazinin büyüklüğü önümüzdeki dönemde büyümesi için önemli imkan yaratıyor.
Sağlanan destekler etkili oldu
BYD’nin yatırım kararında birçok faktör etkili oldu. Türkiye’nin potansiyeli, gelişmiş yan sanayi, üretim kalitesi bunların başında geliyor. AB’nin Çin’den gelen elektrikli araçlara uygulamaya başladığı ek gümrük vergisi ve Türkiye’nin sunduğu destekler etkiliydi. Meclis’e sunulan şarj edilebilir hibritlerde ÖTV’nin yüzde 30’a indirilecek. Yatırım teşviği için başvuru yapanlardan elektrikliler ve fosil yakıtlı araçlardan alınacak yüzde 40’lık ek vergiden muaf tutulacaklar. Ve Elektrikli Araç İthalatı Tebliği’nin şartlarından 7 bölgede 20 yetkili servis açma zorunluluğu, yatırım kararı alanlar için geçerli olmayacak.
Detaylar için Resmi Gazete bekleniyor
BYD ile Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı arasındaki anlaşmanın detaylarının Resmi Gazete’de yayınlanmasından sonra bu süreç başlayacak. Şu an ayrıntılar açıklanmadı.
SEAL U DM-i, Kasım’dan önce satışa çıkabilir
Yatırım teşvik belgesi, resmi gazetede yayınlandıktan sonra Kasım-Aralık aylarında araçlarımızı daha ulaşılabilir bir şekilde sunmaya başlayacağız. Ancak yolda olan verilen siparişler var. Karar çıkar çıkmaz bu durumda aracın satışına kısa sürede başlanabilecek.
2024’te bir yeni elektrikli daha gelecek
BYD Türkiye, ATTO 3, SEAL U DM-i’in yanı sıra bir yeni modeli daha satışa sunmayı planlıyor. Yeni ürün Seal, Dolphin gibi Avrupa’da satılan elektrikliler olacak. Tüm planlamalar BYD’nin üretim programına bağlı. Çin’de üretilen şarjlı hibritlerin de gelmesi gündemde.
Yetkili sayısı 40’ı geçecek
Türkiye pazarında dengeleri çok hızlı bir şekilde değiştireceğiz. Tam elektrikli ve şarj edilebilir hibrit modellerimizle BYD çok hızlı bir büyüme elde edecek. BYD’nin 2024 yılını 10 bin adetler civarında tamamlamasını sağlayacak. Sonraki yıl ise bunun en az 3 katını satacak kadar potansiyele sahip olacağız. Model sayılarımız da hızla artacak. Aynı zamanda üretim planlamalarına bağlı olarak yıl sonunda BYD ATTO 3 ve SEAL U DM-i modeline ek olarak elektrikli bir modeli daha sunmayı planlıyoruz. Agresif büyümeyle birlikte markamız 3 yıl içerisinde binek otomobil pazarında Türkiye’de en çok tercih edilen ilk 3 marka arasında yer alacak.